Interview met Melissa Klaver over de continuïteitsdilemma's in de DilemmApp
In de NBA Dilemmapp is er momenteel een serie aan casussen te vinden rond het thema continuïteit. Daarnaast gaan we ook in gesprek. Deze keer met Melissa Klaver-Drost. Als themaregisseur continuïteit heeft zij zich de afgelopen jaren ingespannen om de accountant bij het rapporteren over continuïteit te ondersteunen. Rode draad daarin is het verduidelijken van de regels. "Je professionele oordeelsvorming is de basis. Wat wij bieden zijn handvatten."
'Het zou helpen als we meer continuïteitsdilemma’s met elkaar delen'
Heeft je rol als themaregisseur je kijk op continuïteit veranderd?
"Zeker. Ik heb 25 jaar bij een big four-kantoor in de audit gewerkt. Continuïteit was in die tijd niet altijd iets waar je bij alle opdrachten gestructureerd naar keek. Het onderwerp ligt nu meer op tafel. De aandacht voor het onderwerp van de kant van de onderneming is ook toegenomen door de huidige regelgeving die vraagt om expliciet over continuïteit te rapporteren in de controleverklaring. Uitgangspunt is om als accountant een going concern managementassessment op te vragen. Een eigen beoordeling van het management waarin ze opschrijven wat de financiële ratio's zijn ten opzichte van voorgaande jaren en de concurrenten. Die kun je dan als accountant beoordelen op de onderliggende veronderstellingen en aannames. Als accountant kun je niet drie tot vijf jaar vooruit kijken maar je kan wel beoordelen of de prognose voor het komende jaar plausibel is met de kennis van nu. Deugt de onderbouwing? Het raakt ook aan de duurzaamheidsverslaggeving. Heeft het bedrijf wel toekomst? Daarover kan je met de klant een interessant gesprek hebben."
"In mijn carrière heb ik een keer een casus gehad waarbij continuïteit een rol speelde. We waren bijna klaar met de controle van de jaarrekening bij een klant toen tijdens het afsluitend gesprek met de raad van commissarissen werd gemeld dat de relatie met hun grootste opdrachtgever verstoord was. De directie vond het een storm in een glas water maar de raad van commissarissen zag dat anders. Ze waren zeer afhankelijk van die opdrachtgever. We hebben er op aangedrongen dat er in het bestuursverslag en de toelichting melding van werd gemaakt. De inschatting van de onderneming en ons was dat het hier niet ging om een materiële onzekerheid gegeven de specifieke context. We hebben er wel voor gekozen om in onze controleverklaring paragraaf te verwijzen naar die tekst vanwege het fundamentele belang voor de gebruiker. Ik ben tevreden over hoe we het toen hebben aangepakt. Kijken we naar de huidige regelgeving en aanpak, dan denk ik dat dit onderwerp eerder op tafel had gelegen als onderdeel van de eigen beoordeling van de onderneming. Dan vraag je door. Wat zijn de alternatieven? Wat is de impact op de cashflow, het personeel, hun business en fundingplan als ze geen zaken meer doen met die opdrachtgever?"
Wat zijn wapenfeiten van de werkgroep Continuïteit waar je als themaregisseur trots op bent?
"Er zijn meerdere. Het eerste wapenfeit was de oorzakenanalyse over continuïteit. Naast data-analyse op basis van openbare jaarstukken hebben we stakeholders geïnterviewd over de rol van de accountant. We hebben de handreiking 1151 'Rapporteren over de controleaanpak continuïteit in de controleverklaring' gemaakt die uitleg geeft bij de aangepaste Standaard 700. En de rode-vlaggentool is gelanceerd. Die is echt bedoeld om met een continuïteitsbril op te kijken naar Standaard 315, over de risicoanalyse. De tool laat zien wat er bij een rode vlag kan spelen. Gaan er bijvoorbeeld veel transacties door de rekening-courant? Grote kans dat er een probleem met de liquiditeit is. Wordt er geld van een dochter naar de holding gesluisd? Dan moet je je afvragen hoe hard die vordering van de dochter op de holding is. Is het geld niet in de zakken van de vennoten verdwenen? Op dit moment zijn we volop bezig met de evaluatie van Standaard 700. Hoe gedetailleerd rapporteren accountants in hun controleverklaringen over continuïteit? Wat we nu al zien is dat er bijna altijd wel iets wordt toegevoegd."
Wanneer wordt continuïteit een dilemma?
"In de DilemmApp staat een dilemma over een detacheringsbureau dat voor zijn crm-pakket geen ondersteuning meer krijgt. Als die IT-structuur uitvalt heeft dit financiële consequenties. Dat moet je als accountant onderzoeken maar hoever moet je met je controlewerkzaamheden gaan? En wil je dit opnemen als een belangrijke gebeurtenis na balansdatum of niet? Als je de standaarden 315 en 570 toepast moet je naar relevante aspecten van het bedrijfsmodel kijken die mogelijk going concern triggers hebben. Als IT zo'n aspect is, dan neem je dat mee in je risico inschatting. We kijken of er meer guidance moet komen over IT en continuïteit. Het zou onze beroepsgroep helpen als accountants meer ervaringen delen over continuïteitsdilemma's. Ik heb gemerkt dat accountants daar soms moeite mee hebben. Ik was eens bij een bijeenkomst waar een accountant een casus beschreef rond continuïteit. 'Zou je die casus willen delen in een webinar?', vroeg ik. Nee, dat wilde hij niet. Terwijl hij niets verkeerd had gedaan. Dat is zonde. Op die manier kan je er niets van leren."