De minister van SZW vroeg de ADR reviews uit te voeren op bij NOW-verantwoordingen uitgevoerde accountantswerkzaamheden. Zulke reviews werden al aangekondigd bij de introductie van de NOW-regeling. Recent is de eerste review van 25 dossiers op NOW 1 en 2 afgerond en is het rapport van de ADR gepubliceerd. Hieruit blijkt dat van de 25 gereviewde dossiers er acht niet toereikend waren.

De NBA neemt de uitkomsten van de review serieus. Het onderzoek is qua omvang te klein om de resultaten te extrapoleren naar een oordeel over de hele populatie aan afgegeven accountantsverklaringen. Maar er komen wel aandachtspunten voor verbetering uit naar voren voor het accountantsberoep. De NBA heeft met de ADR en SZW gesproken over vorm en inhoud van het rapport, om meer inzicht te krijgen in die aandachtspunten.

Aandachtspunten

De eerste aandachtspunten zijn voor de hand liggend, maar blijken wel essentieel:

  • Accepteer alleen opdrachten waarvoor je voldoende deskundig bent en organiseer collegiale reflectie.
  • Bestudeer de relevante Standaard en het van toepassing zijnde controleprotocol goed en pas ze zorgvuldig toe.
  • Documenteer de werkzaamheden zorgvuldig.

Kwadrant 1

Hoewel bij de NOW geprobeerd is om de accountantswerkzaamheden passend te maken, ook voor organisaties die normaal niet controleplichtig zijn, gaan de werkzaamheden verder dan bij een reguliere samenstellingsopdracht. De plus bij Standaard 4415N in kwadrant 1 zit in de verplichte OKB, de toepassing van het protocol en de verplichting om alle gevonden onjuistheden te corrigeren.

Kwadrant 2

Een ander belangrijk aandachtspunt heeft te maken met de interne beheersing bij veel ondernemingen die niet controleplichtig zijn, die vaak niet toereikend is voor een assurance-opdracht. Juist bij de controle van de omzet is dat vaak niet met gegevensgerichte werkzaamheden op te lossen. Daarom kent de Standaard in het geval van een beperkte mate van zekerheid inherente beperkingen. Daarbij moeten vijf stappen worden doorlopen:

  1. Stel vast dat sprake is van onvoldoende interne beheersing om de volledigheid van de omzet vast te stellen.
  2. Stel vast of dit komt door een inherente beperking zoals beschreven in de Standaard.
  3. Voer gegevensgerichte werkzaamheden uit om zoveel assurance-informatie te krijgen als redelijk mogelijk.
  4. Documenteer en leg de uitgevoerde werkzaamheden voldoende vast in het dossier.
  5. Gebruik de juiste verklaringstekst, die past bij de situatie.

Duiding ADR-rapport

In de ADR-review hebben de niet-toereikende dossiers vooral betrekking op werkzaamheden die bij organisaties worden uitgevoerd, waar normaal gesproken geen assurance wordt verstrekt. De niet-toereikende dossiers zitten daarbij vooral in kwadrant 2. De ontoereikendheden kwamen zowel voor bij Wta-vergunninghouders als bij niet-vergunninghouders. Gezien de omvang van de waarneming is het ook niet mogelijk om te concluderen dat er geen ontoereikende dossiers kunnen voorkomen in de segmenten 3 en 4.

Op verzoek van de minister gaat de ADR door met het uitvoeren van reviews. Daarbij wordt ook gekeken naar dossiers uit NOW 1 en 2, die nog niet beschikbaar waren op het moment dat de eerste dossiers geselecteerd werden. Daarnaast zullen dossiers gereviewd worden die betrekking hebben op latere NOW-periodes.

Wat kunnen accountants doen?

Voor de nog uit te voeren opdrachten adviseert de NBA om goed kennis te nemen van de bovengenoemde aandachtspunten en deze mee te nemen bij het plannen en uitvoeren van de werkzaamheden.

Bij reeds uitgevoerde opdrachten adviseert de NBA aan accountants om na te gaan of de hier gegeven aandachtspunten aanleiding zijn om opnieuw te beoordelen of de uitgevoerde werkzaamheden toereikend zijn.

Tenslotte vraagt de NBA accountants die een ontoereikend oordeel hebben gekregen van de ADR, om hun dossier op orde te brengen. Mochten zij dit niet zelfstandig willen doen, dan zal het ministerie van SZW dat mogelijk via hun cliënt afdwingen.

ADR-rapport