1. Reflectie op leeractiviteit in plaats van leerdoel

Veel reflectieverslagen richten zich op de leeractiviteit zelf, waarin uitgebreid wordt beschreven wat er is geleerd. Dit is natuurlijk relevant, vooral bij leeractiviteiten waarvan onze assessoren de inhoud niet zelf kunnen controleren. Maar voor de NBA is het van groot belang dat de leeractiviteit wordt gekoppeld aan het leerdoel door aan te geven hoe het geleerde in de beroepspraktijk wordt toegepast (of zal worden). Deze cruciale stap wordt vaak overgeslagen. Hoewel onze assessoren kunnen vaststellen dat je leeractiviteiten hebt gevolgd, weten ze niet of je deze kennis of competenties daadwerkelijk toepast in je dagelijkse werkzaamheden en/of hoe deze hebben bijgedragen aan je leerdoelen.

2. Ontbreken van bijlagen om leeractiviteiten aannemelijk maken

Ons doel is om de permanente vakbekwaamheid van accountants te waarborgen, waarbij het ondernemen van leeractiviteiten centraal staat. Daarom is het essentieel om alle leeractiviteiten in je PE-portfolio aannemelijk te maken door een bewijs van inschrijving of deelname te delen. Bij minder formele leeractiviteiten kun je denken aan een intervisieverslag, notulen van een vergadering of een samenvatting van verrichte zelfstudie. De NBA moedigt accountants aan om leeractiviteiten te kiezen die passen bij hun leervoorkeuren, of het nu gaat om het volgen van trainingen of zelfstudie. Het is een vereiste dat alle ondernomen leeractiviteiten aannemelijk worden gemaakt.

3. Ontbreken van het verplichte onderwerp of gebrek aan reflectie hierop

In 2023 heb je gewerkt aan het verplichte onderwerp duurzaamheid, al dan niet met behulp van onze ontwikkelaanpak op maat. Je hebt een leerdoel geformuleerd en hier vervolgens 8 uur aan leeractiviteiten aan besteed. Het verplichte onderwerp is een integraal onderdeel van het PE-portfolio. Daarom verwacht de NBA ook een reflectie op je duurzaamheidsleerdoel, net zoals bij je andere leerdoelen. Bij het verplichte onderwerp continuïteit in 2021 was dit niet voor alle accountants duidelijk, waardoor het soms ontbrak in het PE-portfolio. De assessoren zullen hier altijd naar vragen. Als niet kan worden aangetoond dat er serieus aan het verplichte onderwerp is gewerkt, kan het PE-portfolio niet als voldoende worden beoordeeld.

4. Niet behalen van leerdoelen: Leerervaringen delen is essentieel

Het kan gebeuren dat je een leerdoel niet behaalt, geheel of gedeeltelijk. Dat is natuurlijk helemaal niet erg. Wat echter wel van belang is, is dat het niet behalen van een leerdoel wordt toegelicht. De NBA is geïnteresseerd in wat je van plan bent met de leerdoelen die je niet hebt bereikt. Misschien besluit je om een leerdoel te laten vallen, bijvoorbeeld omdat je hebt ontdekt dat die managementfunctie waar je naartoe wilde groeien toch niet bij je past. Ook dit soort beslissingen willen wij graag begrijpen. Kortom, de NBA ziet het niet als een probleem als je één of meerdere leerdoelen niet behaalt, zolang je maar aangeeft wat de volgende stappen zijn met betrekking tot je niet behaalde leerdoelen. Het delen van deze leerervaringen is essentieel voor een waardevol PE-Portfolio.

5. Nadruk op vorm in plaats van inhoud

Een veelvoorkomend misverstand is dat het PE-portfolio meer om de vorm draait dan om de inhoud. Dit is niet het geval. Hoewel het helpt als leerdoelen SMART zijn geformuleerd en reflecties worden ondersteund door methoden zoals STARR of Korthagen, zijn deze methoden geen doel op zich. Het belangrijkste is dat de assessoren de inhoud kunnen begrijpen. Twee centrale vragen spelen hierbij een rol: waarom heb je voor een bepaalde leeractiviteit gekozen? En welke impact heeft deze activiteit gehad op je beroepspraktijk? Als deze vragen kunnen worden beantwoord en je aannemelijk hebt gemaakt dat de leeractiviteit is voltooid, kwalificeert je PE-portfolio voor een voldoende beoordeling, zelfs als alles niet zo SMART in elkaar zit.

Tot slot

Bovenstaand zijn de vijf meest voorkomende valkuilen beschreven die onze assessoren tegenkomen. Hoewel dit wellicht een negatieve toon heeft, willen we benadrukken dat verreweg de meeste PE-portfolio's die in de steekproef vallen, voldoende zijn. Een klein percentage van de PE-portfolio’s is voor verbetering vatbaar, vaak vanwege een van bovengenoemde valkuilen. Daarom delen we deze informatie graag met je.

Veel succes met het afronden van je PE-portfolio 2023!