De bijeenkomst, op 10 september georganiseerd door de Stuurgroep Publiek Belang van de NBA, bracht ruim dertig 'beleidsbepalers' en young professionals bij elkaar, met als doel van elkaar te leren. Deelnemers waren afkomstig van zowel grote, middelgrote als kleinere accountantskantoren.

De masterclass werd ingeleid door een gesprek met NBA-voorzitter Marco van der Vegte, die de noodzaak van voortdurende cultuur- en gedragsverandering opnieuw benadrukte. "Mensen van buiten kunnen ons helpen te veranderen, maar wij kunnen elkaar ook helpen. In dit soort bijeenkomsten, waar we met elkaar in gesprek gaan over dilemma's die we allemaal voelen."

Drie thema's

Daarna werd met elkaar gepraat over drie thema's die het beroep raken en de dilemma's die accountants zelf tegenkomen in de dagelijkse praktijk.

Michel Adriaansens (PwC boardmember assurance) gaf een inleiding over 'Hoe verander je de cultuur?' Centraal daarbij stond hoe de tone at the top wordt vertaald naar voorbeeldgedrag van leidinggevenden en het middle management. Het thema 'De kwaliteitscirkel', over de beheersing van auditkwaliteit en het creëeren van een lerende organisatie werd ingeleid door Ron van Deun (partner WVDB en docent/ kerngroep lid financial auditing Nyenrode Business Universiteit). NBA Young profs-bestuurslid Diane den Dunnen-Nout sprak daarna over 'Werkdruk en kwaliteitsverbetering', de onderliggende oorzaken (root causes) en mogelijke maatregelen.

In drie ronde tafels spraken de deelnemers vervolgens verder over deze thema's en over wat zij zelf tegenkwamen, welk gedrag 'werkt' en waar het schuurt. Uitkomst was onder meer dat de top van grotere organisaties veelal goed 'meegaat' in de cultuurverandering. Ook jonge accountants zijn veranderingsbereid. De 'middenlaag' waar alle druk samenkomt is echter kwetsbaar en heeft steun en faciliteiten nodig om hiermee om te leren gaan. Managers moeten zich realiseren dat medewerkers in controleteams onder constante druk staan; een directe druk van klant en leidinggevende én een indirecte druk van het maatschappelijk verkeer en de toezichthouders.

Volhouden

Cultuur veranderen is een proces van lange adem en volhouden. Creëer een veilige omgeving waarin iedereen kan zeggen wat hij/zij vindt en ervaart, werd gesteld. Om een lerende organisatie te zijn moet een kantoor openstaan voor reviewers en toezichthouders en luisteren naar de werkvloer. Leer van fouten en bespreek dossiers. Ga niet verongelijkt om met kritiek, maar bedank daarvoor, zelfs al ben je geraakt in je trots op je vak en de inzet van je mensen, aldus de deelnemers.

Ook werkdruk kwam in de gesprekken aan de orde. Belangrijk is om dat te erkennen als element van controlekwaliteit, vond men. Beter projectmanagement, betere planning en interne organisatie kunnen daarbij helpen.

Vervolg

De uitwisseling tussen young profs en beleidsbepalers leidde tot 'frisse inzichten', bleek uit de evaluatie. "Daarnaast was ik positief verrast door de openheid en kwetsbaarheid die tijdens de bijeenkomst bleek", stelde een deelnemer.

Bijna alle deelnemers zien graag een vervolg op dit initiatief, zowel om van elkaar te leren als om te zorgen voor meer trots op het beroep. Een werkgroep waarin ook de SRA participeert is bezig met een vervolg.

Eerder dit jaar publiceerde de Stuurgroep Publiek Belang ook zes good practices voor 'Werken aan een kwaliteitsgerichte cultuur'.

Good practices