Uit de gepubliceerde uitvoeringstoets van de NBA, uit september 2021, blijkt onder meer dat de beroepsorganisatie eerder pleitte voor beperking van de aanwijsbevoegdheid tot alleen organisaties van openbaar belang (oob's). Voor de overige wettelijke controles is het aanbod van niet-oob-accountantskantoren volgens de NBA "groot en divers". In de recent gepubliceerde concept-wet kiest de wetgever toch voor verbreding.

Ook vreest de NBA voor discussies bij het aanwijzen van een kantoor voor een controle, bijvoorbeeld over integriteit als onderdeel van de reguliere criteria bij cliëntacceptatie. Daarnaast maakt de NBA zich "grote zorgen" over de reikwijdte van de aansprakelijkheid richting de beroepsorganisatie, reden om te pleiten voor beperking daarvan.

De NBA memoreert in de uitvoeringstoets verder te laag gebudgetteerde kosten voor het opzetten van een digitale omgeving in het kader van de audit quality indicators (AQI's). In de concept-wet is het bedrag daarvoor inmiddels verhoogd.

AFM

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) geeft in haar uitvoeringstoets aan goed uit de voeten te kunnen met het budget voor de praktische uitvoering van het toezicht op de niet-oob-accountantsorganisaties. Dat toezicht ligt sinds begin dit jaar ook bij de AFM.

De toezichthouder gaat er van uit dat de verplichting van accountantsorganisaties om over de AQI's te rapporteren zal worden nageleefd. Dan kan de AFM uit de voeten met de huidige toezichtcapaciteit. Ook ten aanzien van de aanwijsbevoegdheid meent de AFM dat de capaciteit voldoende is, "omdat het aantal onherroepelijke aanwijzingsbesluiten dat niet door een accountantsorganisatie wordt opgevolgd zeer beperkt zal zijn".

ATR en AP

Het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) adviseert in haar brief bij de concept-accountantswet om te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om de wettelijke taak van accountants te verkleinen of te vereenvoudigen. Onderliggende oorzaak voor de tekortschietende kwaliteit is wellicht dat de taak van accountants "te omvangrijk en complex" is geworden, aldus het ATR.

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) vindt het rapporteren over prestaties op basis van kwaliteitsindicatoren een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de betrokken accountant. "De publicatie van een slechte score kan grote impact hebben op reputatie en de loopbaan van de accountant", meent de AP. Toch is in de concept-wet vastgehouden aan rapportage door het betrokken kantoor met vermelding van de naam van de betrokken externe accountant.

De concept-Wet toekomst accountancysector, die in juli naar de Raad van State (RvS) werd verzonden, is eerder deze maand gepubliceerd. Alle genoemde documenten zijn te vinden op de pagina Wet toekomst accountancysector op Overheid.nl.