De werkgroep 'Kijken Wat Anders Kan' (KWAK) onderzoekt verbeteringen en zet pilots op naar aanleiding van de adviezen uit het rapport 'Stip aan de Horizon'.

"Wat het rapport heeft opgeleverd is bewustwording bij opleiders, toezichthouders en kantoren", aldus Patrick van Belkom, voorzitter van KWAK en lid van de Raad voor de Praktijkopleidingen. "Op dit moment kijken we te veel naar wat iemand niet kan. Overal moet een vinkje achter. Daardoor zit de praktijkopleiding bomvol. We moeten durven aangeven wat goed genoeg is. Tot wat leiden we nu eigenlijk op? We willen geen superman maar een young professional die zijn weg vindt in de weerbarstige praktijk. Als je aan trainees vraagt wie het dossier van zijn voorganger kopieert gaan alle vingers omhoog. Dat is de veilige weg maar zo ontwikkel je geen kritische blik. Juist een eigen kijk op je werk maakt dit vak zo leuk. Stel vragen. Als startbekwame accountant werk je onder begeleiding. Je mag fouten maken."

Levend document

Is KWAK niet het zoveelste gremium dat de vinger op de zere plek legt zonder dat er iets verandert? Van Belkom ziet dat er momentum is. "Het komt in beweging. We overleggen intensief met stagebureaus en opleidingsinstellingen. Dat overleg was er altijd al maar we doen dat nu in kleinere groepen zodat je meer discussie hebt. Wat kunnen we nu al veranderen? Minder rapportages is er een. Trainees moeten zoveel schrijven. Daarom gaan we van halfjaar- en jaarrapportages naar één verslag per jaar. Ook het POP krijgt een andere invulling. Je POP is een startpunt. Een meetlat waarlangs je je zelf legt. Nu kan een praktijkbeoordelaar je POP afkeuren. Dat is straks niet meer het geval."

Van Belkom is enthousiast over de pilot van de VU waar ze themagestuurd in blokken van dertien weken theorie en praktijk combineren. "Het is hbo-denken op universitair niveau. Ook kantoren hebben daarin een rol. Ze moeten de praktijkopleiding meer gaan integreren. Als je als trainee tegen een probleem aanloopt en een collega helpt je daarmee moet je dat kunnen opnemen in je opleidingstraject. Dat vraagt om een andere inrichting van je ELO-omgeving. Nu schrijft een trainee nog een verslag waar de praktijkbeoordelaar naar kijkt. We willen een portfolio-site waar je geen lange lappen tekst plaatst maar knipt en plakt. Je kunt bijvoorbeeld een aan assurance verwante opdracht invoegen plus de feedback die je daarop hebt gehad. Onder het kopje halfjaar-gesprek kun je bullets met verbeterpunten opnemen. Op die manier ontstaat een levend document dat in een oogopslag je ontwikkeling laat zien."

Wasstraat

De inbedding van de praktijkopleiding in het kantoor heeft binnen BDO al concrete vormen aangenomen. "Dit gaat verder dan een pilot", verzekert Maxime Wang, partner bij BDO. "We zijn 2,5 jaar geleden met collega's van vaktechniek, hr en praktijkbegeleiders bij elkaar gekomen om te onderzoeken waar de doublures in de in- en externe opleidingen zitten. Soms volgen trainees een vaardigheidstraining voor hun praktijkopleiding die ze ook binnen BDO krijgen. Dat is niet zo vreemd. De eindtermen om accountant te worden liggen in lijn met de kerncompetenties binnen BDO. Om dit soort problemen op te lossen hebben we een nieuw platform ontwikkeld waarin we alles trechteren. Opdrachtevaluaties en onderdelen van de HR-cyclus, vaktechnische training, vaardigheidstraining en praktijkstage."

Het platform BDO PRO gaat 1 februari 2024 live en zal een groot verschil maken voor de trainees, verwacht Wang. "Het platform creëert rust en overzicht. Omdat alles vanuit één punt gestructureerd wordt kun je data eenvoudig ophalen. Om bijvoorbeeld gebruik te kunnen maken van de verkortingsregeling moet je op dit moment een uitgebreid verslag schrijven. Dat telt soms wel zestig pagina’s. Omdat de trainees straks vanaf dag één hun ontwikkeling vastleggen kun je eenvoudig de data uit BDO PRO halen en gebruiken voor een verkortingsverzoek. Het maakt de verslaglegging ook eenvoudiger. De beschrijving van een dilemma en de klantomgeving wordt direct vastgelegd als de casus nog scherp op het netvlies staat in plaats van na afloop van een stagejaar. Het is een one stop shop. Van de trainee vraagt het eigenaarschap. Je bent zelf verantwoordelijk voor je portfolio. Je schrijft je eigen opdrachtevaluatie. Dat werd altijd ingevuld door de opdrachtbegeleider maar dat doe je dat nu zelf. Je krijgt ook meer keuzemogelijkheden. Je kan verschillende leervormen inzetten die aansluiten op je eigen behoefte. In de oude situatie ging iedere trainee door dezelfde wasstraat."

Focus

BDO neemt ook deel aan de pilot met de VU. "Het is een paralleltraject dat los staat van de implementatie van BDO PRO. Bij dit initiatief van de VU starten post graduate-studenten direct met de praktijkstage. Daar zijn we heel enthousiast over. Het is zo ingericht dat je in blokken studeert in plaats van één dag in de week. Dat geeft veel meer focus. Het is binnen het kantoor prima in te plannen. De trainees die deelnemen aan die pilot gaan overigens nog niet met hun praktijkstage in BDO PRO werken. Je kan niet alles tegelijkertijd vernieuwen."

Contact

Heb je vragen over de praktijkopleiding? Neem dan contact met ons op.

Stagebureaus en onderwijsinstellingen kunnen bij de RPO en/of CEA ook zelf voorstellen indienen voor vernieuwingen voor de accountantsopleiding (theorie en praktijk). Informeer hierover bij de RPO (praktijkopleiding@nba.nl) en/of CEA (info@cea.nl).