Wat kan je leren van dilemma’s?

‘Je groeit door een dilemma. Dilemma’s zijn vaak het gevolg van een crisis. Ze zijn ook principlebased. Een rulebased probleem is geen dilemma. Daar heb je standaarden voor. Hier is de vraag: doe ik het juiste? Niet voor niets krijg je er soms buikpijn van. Dat gebeurt als een beslissing niet strookt met je onderbuikgevoel. Je kunt niet alleen naar je gevoel luisteren maar hoofd en onderbuik moeten wel matchen. Als cfo van Tony´s Chocolonely heb ik het in dat opzicht makkelijker. Het is helder waar we voor staan. We zijn een impactbedrijf dat de cacao industrie wil veranderen. Niet door te wijzen naar een ander maar door zelf het goede voorbeeld te geven. Voor een bedrijf zonder zo’n duidelijke missie is het veel ingewikkelder om een ESG beleid in daden om te zetten. Dan wordt het een soort reversed engineering.’     


Hoe worden dilemma’s eenvoudiger te tackelen als een heel uitgesproken missie hebt?

‘Ik geef je een voorbeeld. Twee jaar geleden was er een salmonella besmetting bij Barry Callebaut, de fabrikant waar onze cacaobonen tot halffabricaat worden verwerkt. Hierdoor lag de productie stil. Uitwijken naar een andere fabrikant was geen optie. Bij Barry Callebaut hebben we een eigen productielijn die gescheiden is van de andere productielijnen. Zo kunnen we garanderen dat onze cacao honderd procent traceerbaar is tot de bron. Op zo´n moment is de vraag hoe je die situatie oplost geen dilemma. We gaan geen andere cacao gebruiken. Het was een grote financiële tegenvaller die ook iets positiefs heeft opgeleverd. Om een dergelijke single point of failure in de toekomst te voorkomen hebben we nu meerdere locaties waar we onze cacao laten verwerken.’


Hoe kijken de bank en andere investeerders aan tegen de keuzes die je maakt?

‘Je hebt een begripvolle bank nodig. Op dit moment groeien we zo hard dat we moeite hebben om zwarte cijfers te schrijven. Gelukkig is de Rabobank geduldig. Dat geldt ook voor Verlinvest, de private equity maatschappij die sinds dit jaar een meerderheidsbelang in ons bedrijf heeft. Om internationale groei te financieren gingen we op zoek naar een PE-partij die onze ideële doelstelling deelt. Die hebben we met Verlinvest gevonden. We krijgen de tijd en de ruimte om onze impact te maken.’   


Een bedrijf zonder dilemma’s. Is dat niet saai voor een cfo?

‘Wat het anders maakt is dat ik als cfo aan minder knoppen kan draaien. Ik kan niet van producent wisselen en onderhandel niet over de inkoop. Ik voeg waarde toe door te focussen op de inrichting van onze organisatie en processen. Welke planningtools gebruik je bijvoorbeeld om te forecasten?  Saai is het allerminst. Er is een voortdurend spanningsveld tussen de missie van ons bedrijf en het maken van winst. Om onze missie te realiseren willen we groeien maar groei kost geld. Dat is een voortdurende balanceeract. Geredeneerd vanuit onze missie is het bijvoorbeeld een goed idee om Australië als markt aan te boren. We zouden daar veel repen kunnen verkopen maar een dergelijke investering  drukt heel zwaar op je bedrijfsvoering. Misschien is het daarom beter om ons eerst op bestaande markten te focussen. Dat zijn eigenlijk veel meer de dilemma’s dan het risico dat je moet schipperen met je principes. Er is hier geen richtingenstrijd tussen idealisten en pragmatici. We zijn allemaal idealisten.’