NBA presenteert nieuwe accountantsproducten voor controle op NOW-1

Direct nadat bekend werd dat in verband met de coronacrisis het kabinet een pakket aan steunmaatregelen voor het bedrijfsleven in het leven riep, heeft de NBA zich bij de minister gemeld om hulp aan te bieden bij de controle op die subsidies. De NBA gaf aan het als een taak van de sector te zien de minister te helpen bij de publieke verantwoording van de grote uitgaven en mogelijke misbruikrisico's goed in kaart te brengen. Daarvoor zijn vier innovatieve producten ontwikkeld.

Samenwerking

NBA-voorzitter Marco van der Vegte: "Er is de afgelopen maanden hard gewerkt om dit voor elkaar te krijgen. Wij zien het als onderdeel van onze maatschappelijke rol om de overheid zekerheid te bieden in de rechtmatigheid van deze enorme uitgaven. De NOW-regeling is in eerste instantie snel tot stand gekomen, dat was een maatschappelijke en politieke wens. Het was daarna aan werkgevers om te besluiten wel of niet gebruik van de regeling te maken. Nu is het zaak om te zorgen dat een en ander gecontroleerd gaat worden en die taak ligt bij mede bij de accountantssector."

Van der Vegte wijst op de samenwerking in de totstandkoming van het controleprotocol en de standaarden: "We hebben dit niet vanuit een ivoren toren bedacht. Nadrukkelijk is de samenwerking gezocht met accountants die werkzaam zijn in het mkb en de specifieke situaties bij kleinere ondernemers goed kennen. We hebben bovendien samengewerkt met accountants die werkzaam zijn binnen bedrijven en organisaties, om zeker te weten dat zij straks aan de kant van de opdrachtgevers hun werk optimaal kunnen doen. Maar de belangrijkste samenwerking was die met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. We hebben dit echt samen gedaan."

Accountantsproducten

In de brief, die de minister op 8 september naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, wordt ingegaan op de manier waarop subsidies met een aanvraag van meer dan € 100.000 en een voorschot van meer van € 125.000 moet worden gecontroleerd. Voor kleinere subsidies is geen accountantsproduct vereist. Daartoe zijn vier verschillende categorieën organisaties geïdentificeerd: aan de ene kant de aard van de  organisatie (controleplichtige of de niet-controleplichtige) en aan de andere kant de hoogte van de subsidie (meer of minder dan € 375.000).

De groep niet-controleplichtige organisaties is niet gewend om een accountantsproduct af te nemen. Daarom is gekozen voor twee accountantsproducten met een zo beperkt mogelijke impact op de uitvoering. Er is uitgegaan van een proportionele aanpak: hoe groter de omvang van de subsidie, des te intensiever de controle en des te hoger het niveau van zekerheid dat de accountant verstrekt.

Miljarden

In totaal gaat het bij de NOW-1 om 7,8 miljard euro aan voorschotten, verstrekt via circa 140.000 aanvragen. Ongeveer 10 procent daarvan betreft een subsidie boven de € 125.000 (totaal 4,8 miljard) en vereist dus een accountantsproduct.

Van der Vegte: "Bij zulke grote bedragen hebben niet alleen de minister en de Tweede Kamer, maar ook de hele samenleving er recht op, te weten dat de uitgaven kloppen. Dat fraude of oneigenlijk gebruik gesignaleerd worden. Maar ook: dat bedrijven die deze steun keihard nodig hadden om door deze crisis te komen, snel zekerheid krijgen."

Niet-controleplichtigen

Voor de groep niet-controleplichtigen zijn twee producten ontwikkeld: tot een vastgesteld subsidiebedrag van € 375.000 moet een assurance verwante opdracht, zijnde een samenstellingsopdracht met aanvullende specifieke werkzaamheden, worden verstrekt. In NBA Standaard 4415N wordt dit verder toegelicht. Boven de € 375.000 is, conform NBA Standaard 3900N, een assurance opdracht met beperkte mate van zekerheid, ofwel een beoordelingsopdracht met aanvullende werkzaamheden vereist.

Controleplichtigen

Bij controleplichtige organisaties met een subsidiebedrag tot € 375.000 geeft de organisatie een assurance opdracht met beperkte mate van zekerheid, met een aantal voorgeschreven werkzaamheden; NBA Standaard 3900N is hier van toepassing. Boven de €375.000 subsidie gaat het om een assurance opdracht met redelijke mate van zekerheid.

In het accountantsprotocol is opgenomen dat veel werkzaamheden kunnen samenvallen met het gebruikelijke jaarwerk, zodat er bij het samenstel- of controlewerk over 2020 in mindere mate sprake is van dubbel werk.

Consultatie

De standaarden liggen, zoals gebruikelijk, ter consultatie voor bij de leden van de NBA. In verband met de urgentie geldt een reactietermijn van twee weken, die afloopt op 24 september aanstaande om 9.00 uur 's ochtends. Daarna worden de standaarden gefinaliseerd. De NBA organiseert als onderdeel van NBA Helpt op 24 september een webinar over deze nieuwe NOW-standaarden.

Het inleveren van de verantwoording door ondernemers bij het UWV kan vanaf 7 oktober aanstaande. De NBA verwacht de finale standaarden voor die datum beschikbaar te kunnen stellen aan de leden.

De zgn. 'derdenverklaring' (die betrekking heeft op NOW-subsidies tussen €25.000 en € 125.000) is nog niet beschikbaar, maar wordt binnenkort gepubliceerd door het ministerie van SZW, dat verantwoordelijk is voor die verklaring. Over de inhoud ervan is ook overleg gevoerd met de NBA.

Op 24 september organiseert de NBA een webinar speciaal over deze NOW-standaarden.