Standard Business Reporting (SBR)
Standard Business Reporting is de gestandaardiseerde wijze waarmee private en publieke organisaties verantwoordingsrapportages kunnen ontvangen. SBR gaat verder dan alleen de standaardisatie van het uit te wisselen bericht (in het XBRL-formaat), zoals een jaarrekening of een aangifte omzetbelasting, maar richt zich ook op de wijze waarop de verantwoordingsrapportages worden verzonden. Bij dit laatste valt te denken aan een uniform identificatie- en authenticatiemiddel, zoals het gebruik van het persoonsgebonden beroepscertificaat.
Verplichtstelling
Door de toevoeging van artikel 19a in het Handelsregisterwet 2007 is het vanaf 1 januari 2017 (boekjaar 2016) niet meer toegestaan dat publicatiestukken van ondernemingen behorende tot de bedrijfsklassen micro en klein op papier worden gedeponeerd. Behoudens enkele uitzonderingen moeten de publicatiestukken voortaan elektronisch worden gedeponeerd in het handelsregister. Met elektronisch deponeren wordt bedoeld via SBR (digitale aanlevering via Digipoort) door de intermediair of ondernemer. Naast de SBR-wijze is het voor ondernemers ook mogelijk om de online service Zelf deponeren jaarrekening van de Kamer van Koophandel te gebruiken.
De exacte invulling van de ‘verplichtstelling’ is nader bepaald door een algemene maatregel van bestuur (AMvB), die op 25 april 2016 is gepubliceerd in het Staatsblad. Eveneens zijn nadere details te vinden in het document Vragen en antwoorden over verplichting van elektronisch deponeren van jaarstukken in het handelsregister bij de Kamer van Koophandel.
Rechtspersonen bedrijfsklasse middelgroot en groot
Vanaf boekjaar 2017 is de verplichtstelling ook van toepassing op middelgrote ondernemingen. Mogelijke uitzonderingen worden in de AMvB en in het document “Vragen en antwoorden over verplichting van elektronisch deponeren van jaarstukken in het handelsregister bij de Kamer van Koophandel” behandeld. Het laatst genoemde document is te downloaden op www.kvk.nl/hoedeponeren. Zo zijn middelgrote ondernemingen die onderdeel zijn van een groep, waarbij het hoofd van de groep gekwalificeerd kan worden als grote onderneming of als beursgenoteerde onderneming, nog uitgesloten van de verplichtstelling. Ook zijn grote ondernemingen op dit moment nog uitgesloten van de verplichtstelling om te deponeren op basis van SBR.
Voor beursgenoteerde ondernemingen dient het besluit van de ESMA te worden gevolgd. Dit besluit, dat op 17 juni 2019 is geeffectueerd, schrijft voor dat een Europese beursgenoteerde onderneming de deponeringsjaarrekening vanaf boekjaar 2020 op basis van ESEF moet deponeren. Meer informatie hierover is te vinden op de website van ESMA.
Voor ondernemingen die niet beursgenoteerd zijn en nog niet verplicht zijn om op basis van SBR te moeten deponeren, zijn nog geen nadere details bekend. Dit geldt zowel voor de vorm (XBRL of Inline XBRL) als de datum dat de verplichtstelling ingaat. Mogelijk zijn de details eind 2019 bekend.
Fasering verplichtstelling SBR
*1) Ondernemers van micro-, kleine ondernemingen mogen gebruik maken van de online service Zelf deponeren jaarrekening van de Kamer van Koophandel.
*2) Ondernemers van middelgrote ondernemingen kunnen vanaf boekjaar 2017 gebruik maken van de online service Zelf deponeren jaarrekening van de Kamer van Koophandel. Het deponeren voor middelgrote ondernemingen is overigens niet mogelijk zonder tussenkomst van een accountant, aangezien de deponering voorzien moet worden van een verplichte controleverklaring.
*3) Voor middelgrote en grote ondernemingen die op dit moment zijn vrijgesteld voor het deponeren op basis van SBR zijn de details nog niet bekend.
*4) Beursgenoteerde ondernemingen moeten vanaf boekjaar 2020 op basis van ESEF hun jaarrekening ter beschikking stellen aan de AFM. In de eerste fase (tot boekjaar 2022) moeten alleen de primaire financiële overzichten in de geconsolideerde jaarrekening met behulp van Inline XBRL worden getagd. Vanaf boekjaar 2022 komen daar voor de geconsolideerde jaarrekening ook de grondslagen en de toelichtingen bij. Wat precies moet worden getagd, staat in bijlage 2 van de verordening.
SBR Assurance-oplossing
Met het verdwijnen van de papieren jaarrekening verdwijnt ook de papieren accountantsverklaring, de ‘natte’ handtekening van de accountant daarop en het getrouwe beeld waarop de controleverklaring in principale is gebaseerd.
De SBR-jaarrekening is opgesteld in het XBRL-formaat. Dit is een gestructureerde-dataformaat dat voor de mens niet zonder meer leesbaar is. Aangezien het oordeel van de accountant in grote mate gebaseerd is op het getrouwe beeld van de financiële overzichten, is een assurance-oplossing uitgewerkt die aansluit op de nieuw ontstane situatie: de SBR Assurance-oplossing. Deze oplossing houdt eveneens rekening met de digitale communicatie van de jaarrekening, de digitale accountantsverklaring en de digitale ondertekening.
Controleverklaring digitaal deponeren
In oktober en november 2017 zijn er drie bijeenkomsten geweest waarin een toelichting is gegeven op het digitaal deponeren van controleverklaringen bij middelgrote ondernemingen. De presentatie is hieronder te vinden. Meer informatie over het digitaal deponeren is ook te vinden in het NBA-Groenboek 'De accountant in een SBR-omgeving'.