Het Interreg-programma 2021-2027 is een Europese subsidieregeling voor ruimtelijke en regionale ontwikkeling. Aan de projecten die onder Interreg vallen werken partijen uit verschillende landen samen. Het doel van het Interreg Programma is om Europese samenwerking te stimuleren en grensbarrières tegen te gaan. Interreg programma’s zijn een onderdeel van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Er zijn 4 verschillende Interreg-programma's. Deze richten zich op:

  • samenwerking in de grensregio's (Interreg A);
  • samenwerking tussen regio's in verschillende landen (Interreg B);
  • samenwerking interregionaal en Europabreed (Interreg C);
  • samenwerking met en tussen Europese gebiedsdelen die niet tot het Europese continent behoren (Interreg D).

Nederland ontvangt voor de periode 2021-2027 € 378,6 miljoen uit de EU-begroting om over de Interreg A- en B-programma’s te verdelen. Interreg C en D worden rechtstreeks uit de EU-begroting gefinancierd. Voor alle programma’s geldt dat overheden en betrokken partijen ook moeten meebetalen. 

Aard van het onderzoek

Het Interregprogramma loopt al lang in Nederland en is in de loop van de jaren steeds gedetailleerder geworden voor wat betreft de wijze van verantwoorden door de deelnemers, de werkzaamheden die door de First Level Controller (FLC) uitgevoerd moeten worden en de te verstrekken rapportages door de FLC.  De FLC, een rol die ook door niet AA’s of RA’s uitgevoerd kan worden, dient specifieke werkzaamheden uit te voeren die als volgt zijn omschreven; 

First level control is the set of specific verifications (administrative and on-the-spot checks) carried out in conjunction with the management and implementation of Operational Programs to verify compliance with the fundamental principle of sound financial management and correct execution of operations.

De Interreg regelgeving is niet duidelijk hoe de werkzaamheden van de FLC, indien deze een RA of een AA is, in het kader van de Nadere voorschriften controle en overige standaarden (NV COS) gedefinieerd moeten worden. Gezien de aard van de uit te voeren werkzaamheden ligt het voor de hand om dit onderzoek als een controle-opdracht te beschouwen (NV COS 800-805) echter de subsidieverstrekker heeft geen behoefte aan een additionele controleverklaring bij de verplichte documenten voor de FLC. 

In dit licht is de NBA er een voorstander van om de werkzaamheden die nu door de FLC uitgevoerd dienen te worden te kwalificeren als een overige opdracht die niet onder de NV COS valt en waarbij er geen controle/assurance opdracht in de zin van de NV COS is uitgevoerd en er derhalve ook geen controleverklaring of assurance rapport is verstrekt.

De verantwoording van de personeelskosten

De verantwoording van de loonkosten is gedetailleerd uitgewerkt in documenten (zoals Factsheets bij Interreg NSR). Ter onderbouwing van de op te voeren personeelskosten is, indien er sprake is van een personeelslid dat part time werkt ten behoeve van het project op basis van een vastgesteld aantal uren, alleen een document nodig dat vooraf wordt opgesteld met daarin het deeltijdpercentage; 

The employer must issue a document for each employee that sets out the percentage of time to be used on the project. No registration of working time (time sheets) is required because the amount of time worked on the project is fixed in the written agreement with the employer.

In het kader van de controle van deze kosten (indien uitmondende in een controleverklaring) dient de accountant de NV COS te volgen. Bij het uitvoeren van de controle op de gemaakte uren is dit vooraf opgestelde document alleen niet toereikend als bewijs van de gemaakte uren en dienen er andere aanvullende documenten beschikbaar te zijn ter onderbouwing van deze gemaakte uren. De Handleiding Subsidiecontrole van de SAC geeft een nadere invulling van de controle van deze kosten.

De NBA is in overleg met RVO hoe het onderzoek naar de kosten in het kader van Interreg projecten gedefinieerd moet worden en om na te gaan hoe tegemoet gekomen kan worden aan zowel de wens vanuit de Interregsecretariaten om de administratieve onderbouwing en verantwoording zo efficiënt mogelijk te houden als de voorwaarden die vanuit de NV COS gesteld worden aan de betrouwbaarheid en toereikendheid van de aangeleverde controle informatie ter onderbouwing van de opgevoerde loonkosten. Een mogelijk die nu verkend wordt is, zoals hierboven wordt aangegeven, is de opdracht te kwalificeren als een overige opdracht die niet onder de NV COS valt.

Voor die opdrachten waarbij de subsidieontvanger ter onderbouwing van personeelskosten alleen de door Interreg voorgeschreven inzetverklaring vooraf kan overleggen is het advies de opdracht vooralsnog niet te aanvaarden of de klant te adviseren voor nu geen personele kosten te verantwoorden. Ook al kunnen de beperkingen verwoord worden in een brief, het control-report suggereert wel dat we een controle hebben gedaan.

Update 9 april 2024

Naar aanleiding van bovenstaande NBA-uiting over Interreg 2021-2027 heeft overleg plaatsgevonden tussen de NBA en RVO over de problemen die zij ervaren met de dienstverlening vanuit het openbare beroep. Samen met RVO en de Audit Dienst Rijk als lidstaatvertegenwoordiger van de Audit Autoriteiten van de Interreg-programma's Europe, North Sea en North-West Europe is een oplossing bereikt. 

Nadere aanwijzingen ten behoeve van beheersverificaties bij Interreg programma’s 2021-2027 voor NBA leden

In artikel 74, lid 1, aanhef en onder a van Verordening (EU) 2021/1060 is het volgende bepaald:

De beheerautoriteit:

a) voert beheersverificaties uit om na te gaan of de medegefinancierde producten en diensten zijn geleverd, of de concrete actie voldoet aan het toepasselijke recht, aan het programma en aan de steunvoorwaarden, en:

  1. voor kosten die worden vergoed overeenkomstig artikel 53, lid 1, punt a), of het bedrag van de door de begunstigden met betrekking tot deze kosten gedeclareerde uitgaven daadwerkelijk is betaald en of de begunstigden een afzonderlijke boekhouding voeren of passende boekhoudkundige codes gebruiken voor alle met die concrete actie samenhangende transacties;
  2. voor kosten die worden vergoed overeenkomstig artikel 53, lid 1, punten b), c) en d), of is voldaan aan de voorwaarden voor de vergoeding van de uitgave aan de begunstigde;

Dit artikel is in artikel 46, lid 3 tot en met 9 van Verordening (EU) 2021/1059 is specifiek voor interreg programma’s nader ingevuld. Zo kan de lidstaat een persoon goedkeuren die als controleur belast is met de beheersverificaties. 

Op grond van artikel 46, lid 9, aanhef en onder a van Verordening (EU) 2021/1059  kan een projectbegunstigde een opdracht tot het uitvoeren van beheersverificaties van de te declareren uitgaven verstrekken aan een bij de NBA aangesloten accountant. Naar aanleiding hiervan de volgende toelichten:

De aard van de opdracht
De opdracht tot het uitvoeren van beheersverificaties wordt verstrekt op grond van artikel 46, lid 9, aanhef en onder a van Verordening (EU) 2021/1059.
Het betreft een opdracht tot verificatie van door de begunstigde te declareren uitgaven, waarbij de subsidiabiliteit van deze uitgaven getoetst wordt aan het door het Interreg programma aangegeven normenkader.
Op de verificatie opdracht is de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA) van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) van toepassing. De Nadere voorschriften controle en overige standaarden (NVCOS) van de NBA zijn niet van toepassing op deze verificatie opdracht en samenvattende rapportage naar aanleiding daarvan. De reden hiervoor is dat er geen controle-, beoordelings- of andere assurance-opdracht dan wel een aan assurance verwante opdracht in de zin van deze Standaarden wordt uitgevoerd en ook niet noodzakelijk wordt geacht door de beheerautoriteit, de audit autoriteit en audit organen van de Europese Commissie. De werkzaamheden kunnen ook uitgevoerd worden door niet-accountants. (Dit volgt uit artikel 46, lid 9, aanhef en onder b tot en met d, van Verordening (EU) 2021/1059.)

Het normenkader
Het normenkader voor de Interreg programma bestaan uit:

  • De goedgekeurde projectaanvraag
  • De project beschikking
  • De partnerschapsovereenkomst
  • Verordening (EC) 2021/1058 (EFRO)
  • Verordening (EC) 2021/1059 (Interreg)
  • Verordening (EC) 2021/1060 (CPR)
  • Het door de EC goedgekeurde Operationeel Programma (OP)
  • De door het interreg programma verstrekte subsibialiteitseisen, vastgelegd in het programma manual of reference documents of factsheets. 

Werkzaamheden en afbakening
De beheersverificaties worden uitgevoerd om de projectpartner en de beheerautoriteit te voorzien van informatie over geconstateerde fouten, de getrokken conclusies en de geïdentificeerde aanbevelingen en vervolgmaatregelen. De beheersverificaties hebben uitsluitend betrekking op de in het partnerrapport opgenomen uitgaven en vormen geen bevestiging van overige verantwoordingen, verklaringen en administratie van de entiteit waarvoor de beheersverificaties zijn uitgevoerd.

Rapportage
De uitkomsten van de beheersverificaties worden gerapporteerd in de portal van de Interreg programma’s. Dit in de portal geïntegreerde “Control report” is uitsluitend door een beperkte geautoriseerde groep gebruikers te raadplegen en alleen door degene die de verificaties uitvoert te bewerken. De ondertekening van dit rapport vindt elektronisch plaats.

Beperkingen ten aanzien van de rapportage
Het “Control report” is geen verklaring van de onafhankelijke accountant in de zin van de Nadere voorschriften controle en overige standaarden (NVCOS) van de NBA, omdat er geen controle-, beoordelings- of andere assurance-opdracht dan wel een aan assurance verwante opdracht in de zin van deze Standaarden is uitgevoerd.

Gebruik en verspreiding van het rapport
Het Control report is uitsluitend bedoeld om de projectbegunstigde, de beheerautoriteit, de audit autoriteit en audit organen van de Europese Commissie te informeren dat de bij het programma te declareren uitgaven voldoen aan de eisen gesteld in artikel 74, lid 1, aanhef en onder a van Verordening (EU) 2021/1060 i . Het Control report maakt een integraal onderdeel uit van de programma portal en is uitsluitend door de hierboven genoemde groep gebruikers te raadplegen. De verspreidingskring is daarom zeer beperkt.

Overeenstemming met de VGBA van de NBA

  • Gelet op het feit dat de verspreidingskring van het Control report beperkt is tot een kleine afgebakende en afgeschermde groep gebruikers.
  • Dat de gebruikers uitdrukkelijk geïnformeerd zijn door informatie hierover op de website van RVO en de Interregsecretariaten over het feit dat de opdracht geen controle-, beoordelings- of andere assurance-opdracht dan wel een aan assurance verwante opdracht in de zin van de NVCOS van de NBA  betreft.
  • En dat de gebruikers uitdrukkelijk geïnformeerd zijn over het feit dat het Control report geen controleverklaring van de onafhankelijke accountant betreft.
  • Kan de accountant deze verificatie opdracht uitvoeren met in achtneming van en in overeenstemming met de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA) van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA).
Lees meer