Consultatie Handreiking 1152 Rechtmatigheidstoelichting

Aanleiding

Per 1 januari 2023 is de Wet versterking decentrale rekenkamers in werking getreden. Hierin is ook de introductie van de rechtmatigheidsverantwoording voor gemeenten, provincies en waterschappen opgenomen. Met ingang van verslagjaar 2023 dienen gemeenten, provincies en gemeenschappelijke regelingen een verplichte rechtmatigheidstoelichting op te nemen in de jaarrekening, waarin het bestuur van de decentrale overheid een toelichting geeft op de financiële rechtmatigheid. Voor waterschappen zal de aangepaste verantwoordingsplicht op een later moment ingaan. 

Aanverwante regelgeving
Handreiking 1152 is gebaseerd op de status van wetswijzigingen zoals bekend per 1 mei 2023:
•    Gemeentewet artikel 213 is aangepast per 1 april 2023.
•    Provinciewet artikel 217 is aangepast per 1 april 2023. 
•    Kadernota rechtmatigheid 2023. 

Er loopt tot 14-08-2023 een consultatie voor de aanpassing van Besluit, Begroting en Verantwoording (BBV) en het Besluit Accountantscontrole Decentrale Overheden (BADO). Deze aanpassing is niet verwerkt Handreiking 1152. 

Consultatiefase

De wetswijziging ter invoering van de rechtmatigheidsverantwoording heeft invloed op de controle van en oordeelsvorming door de accountant bij de jaarrekeningen van decentrale overheden. 

In de huidige situatie tot en met verslagjaar 2022:

• geeft de accountant in de controleverklaring bij de jaarrekening, naast het oordeel over de getrouwheid van de jaarrekening, ook een oordeel over de rechtmatige totstandkoming van de baten, lasten en balansmutaties;
• wegen de onrechtmatigheden direct mee in de oordeelsvorming bij de jaarrekening. 

In de nieuwe situatie per verslagjaar 2023:

•  geeft de accountant in de controleverklaring bij de jaarrekening een getrouwheidsoordeel af over de jaarrekening als geheel;
• weegt de accountant uitsluitend de getrouwe weergave over onrechtmatigheden in de rechtmatigheidstoelichting mee in de oordeelsvorming;
• blijft de accountant nog wel een rechtmatigheidsoordeel afgeven bij de specifieke uitkeringen. 

Handreiking 1152 rechtmatigheidstoelichting verduidelijkt de gevolgen van de wetsaanpassing voor de accountantscontrole en is bedoeld voor accountants die de jaarrekening van decentrale overheden controleren.

Handreiking 1152 rechtmatigheidstoelichting is ook bedoeld om verduidelijking aan te brengen hoe de verantwoordelijkheid van en oplevering door het bestuur van decentrale overheden gewijzigd is in relatie tot de accountantscontrole. 

Consultatievragen

Wij vernemen graag uw reactie, waarbij wij de volgende specifieke consultatievragen aan u willen voorleggen:

1.  Is de handreiking helder en praktisch toepasbaar?
2. Zijn er issues of onderwerpen ten aanzien van de rechtmatigheidstoelichting die u mist in de handreiking?
3. Heeft u nog andere adviezen ter verbetering van deze handreiking?

U kunt reageren tot en met 1 september 2023. Reacties kunt u zenden naar: consultaties@nba.nl.
De NBA vindt het belangrijk om transparant te zijn over de reacties die zij krijgt met betrekking tot voorgestelde regelgeving en toelichtingen daarop. Daarom vragen wij om bij indiening van uw reactie aan te geven of wij uw reactie wel of niet mogen publiceren op de website van de NBA.

Voor de interne verwerking ontvangen wij graag ook een Word-versie van uw reactie.