Consultatie NBA-handreiking 1154 - De meldplicht van de accountant bij wettelijke controles van niet-oob's

Introductie

Fraude dupeert onder andere consumenten, zakenpartners, aandeelhouders en belastingbetalers. De wet- en regelgeving schrijft de accountant voor oog te hebben voor mogelijke fraude en passende acties te ondernemen als fraude wordt vermoedt. Bij wettelijke controles van historische financiële informatie moeten accountants aanwijzingen voor fraude van materieel belang bespreken met de klant en die aanwijzingen evalueren en nader (laten) onderzoeken. Als het onderzoek leidt tot een vermoeden van fraude van materieel belang, dringt de accountant bij de klant aan op herstelmaatregelen en maatregelen om herhaling te voorkomen. Herstelt de klant de fraude niet of onvoldoende dan meldt de accountant de fraude bij de Nationale Politie. Overigens kan de accountant zich ook genoodzaakt zien direct een melding te doen. Het uitgangspunt van de Wta en het Bta is: een materiële fraude melden, tenzij die volgens de accountant voldoende is onderzocht en hersteld door de klant. Deze handreiking verduidelijkt de verantwoordelijkheden van de accountant respectievelijk de klant.

Aanleiding

Tijdens het NBA-ketenoverleg, onder meer met de opsporingsambtenaar (artikel 26 Wta), is gebleken dat accountants weinig fraudemeldingen doen. Hoewel niet-melden in bepaalde gevallen gerechtvaardigd kan zijn - bijvoorbeeld als de fraude intern afdoende is onderzocht en hersteld - ontving de opsporingsambtenaar signalen dat accountants soms niet melden terwijl dat wettelijk verplicht is. Vaktechnische discussies hebben uitgewezen dat er onduidelijkheid bestaat over de toepassing van de externe meldplicht. Om deze onduidelijkheden weg te nemen, is een handreiking opgesteld.

Deze handreiking biedt een praktisch en onderbouwd kader voor accountants die wettelijke controleopdrachten uitvoeren bij niet-oob's. De focus ligt op het identificeren, onderzoeken en herstellen van fraude en de beoordeling of een melding bij de Nationale Politie verplicht is op basis van artikel 26 van de Wta.

De handreiking verduidelijkt de verantwoordelijkheden van accountants bij frauderisico's en geeft richtlijnen voor:

• de verplichtingen vanuit NV COS 240 en relevante wet- en regelgeving zoals de Wta en Bta;
• het beoordelen van fraudeonderzoeken, inclusief de rol van forensische deskundigen;
• het beoordelen en monitoren van herstelmaatregelen en het voorkomen van herhaling;
• de afwegingen en stappen bij een verplichte melding aan de Nationale Politie.

Door deze richtlijnen te volgen, versterken accountants hun rol als poortwachter en dragen zij bij aan het bestrijden van fraude.

Doelstelling

Doelstelling van het project is om duidelijkheid te verschaffen over de fraudemeldplicht bij beroepsbeoefenaren alsmede relevante partijen in de keten. Op basis daarvan kunnen accountants (nog) beter hun rol rondom fraude invullen.

Consultatietermijn

De consultatietermijn loopt van 6 maart tot en met 18 april. Consultatiereacties kunnen worden gestuurd aan: consultaties@nba.nl.

De NBA vindt het belangrijk om transparant te zijn over de reacties die zij krijgt met betrekking tot voorgestelde regelgeving en toelichtingen daarop. Daarom vragen wij om bij indiening van uw reactie aan te geven of wij uw reactie wel of niet mogen publiceren op de website van de NBA. Voor de interne verwerking ontvangen wij graag ook een Word-versie van uw reactie.